Zélf – organiseren is sámen doen!

door Ewout Langenbarg op 10 oktober 2016
Zelforganisatie en zelforganiserende teams zijn bijna in elke organisatie onderwerp van gesprek. Vast ook in die van jou. Je kan erin geloven, of (nog) niet. Je kan het helemaal voor je zien, of juist (nog) niet. Veel organisaties gaan het proberen, en dan vaak ‘een beetje’ of een deel ervan. Mede daardoor zie je veel dat een zelforganiserend team nog steeds een sturende manager heeft. Of dat het team niet samen aan het teamdoel werkt maar iedereen aan zijn eigen taak. Ik hoop dat we samen voorkomen dat dit de maat wordt.

Zelforganisatie is namelijk meer dan dat! Niet voor niets wordt het vaak geprezen of behandelen blogs en websites het als de heilige graal van toekomstig organiseren. En ook al is het gewoon moeilijk en zijn er evenveel struikelblokken of onzekerheden als redenen om ermee te starten, laten we het wel een eerlijke kans geven.

Bij Goudsteen bekijken we het als een manier van organiseren waarin minder micromanagement op taakniveau is en juist meer verantwoordelijkheid en resultaatgericht werken binnen teams. Eigenaarschap en bevlogenheid staan centraal. Dit geldt voor onszelf maar ook de organisaties die we hierbij helpen.

Echte invloed

Wat volgens mij het belangrijkste is, is dat je met je team écht zeggenschap hebt over waar het om gaat in het team. Ik kom uit een organisatie met zelforganiserende teams, van inhoud & focus, aanpak tot begroting en beoordeling van de teamgenoten. Bij Goudsteen denken we er ook zo over. We zijn allemaal professionals die een bijdrage leveren aan de grotere organisatie. We betrekken elkaar bij besluiten die van invloed zijn op anderen of op de bedrijfsvoering. En we voelen ons samen verantwoordelijk voor de kwaliteit die individuen leveren. Het gaat erom dat je eigenaarschap krijgt en voelt over waar het om gaat. Wat doe je en hoe doe je dat? Met wie doe je dat? Hoe goed doen we het? Wat krijgen we ervoor?

Waardevolle beoordeling

Het gaat erom dat je het moeilijke met het waardevolle combineert. Het is namelijk erg waardevol om transparant te zijn, over resultaten, (360º) feedback of wie met wie waaraan werkt en waarom. Maar de eerlijkheid daarover kan eerst best even pijn doen. Wellicht moeten er namelijk mensen uit het team? Of zullen collega’s door jezelf aangesproken moeten worden op inzet en resultaat, in plaats van door de manager. Maar als je daarna zo kan werken dat jij je er goed bij voelt is dat heel wat waard. Net als dat de beoordeling mij zoveel meer deed toen die van mijn directe collega’s kwam in plaats van zoals daarvoor van de manager en HR. Hoe vaak had ik nou écht met hen gewerkt? Wat wisten zij nou van mijn functioneren en kwaliteiten? Diegene met wie je dag in dag uit werkt zijn in mijn ogen diegene die je moeten beoordelen. En ook als het even niet zo goed is, zij zullen het wel weten.

Laten we beginnen

Als mens bestaan we geloof ik niet om te volgen, taken uit te voeren die een ander bedacht op een manier zoals hij of zij dat voor zich ziet. Ik weet dat bij een grote organisatie of organisaties die zich nu deels laten leiden door een cao, het niet mogelijk is als team om opeens de beloning te bepalen voor elkaar. En is het ook niet altijd mogelijk om als team te beslissen wat je gaat doen. Maar als we wel de stap maken naar resultaatverantwoordelijk werken of elkaar beoordelen bijvoorbeeld, in plaats van dat het een controlemechanisme van het management is, is dat al heel wat. En dan zal het op een gegeven moment gaan wringen dat ‘we wel mogen beoordelen maar daar verder niks mee kunnen’. Dan is echte verandering op handen.

Ik hoop dat we zelforganisatie een oprechte kans geven. En er in organisaties dan ook voor gaan! Uiteraard goed afspraken maken met elkaar en niet hals-over-kop eraan beginnen. Maar wel écht starten. Niet halfslachtig en bureaucratisch zodat de energie uit het mooie middel getrokken wordt. Want laten we wel wezen, het is natuurlijk geen doel op zich.